Historia Katedry

 

620

Biskup Aetios wznosi najstarszą budowlę katedralną w Pachoras (Faras), prawdopodobnie na ruinach wcześniejszych budowli sakralnych.

 

707

Przebudowa faraskiej katedry przez biskupa Paulosa, powstają najstarsze malowidła ścienne w katedrze.

 

929

Pożar niszczy katedrę w Faras, na pewien czas funkcje liturgiczne przejmuje inny kościół.

 

963-999

Odbudowa katedry przez biskupów Aarona i Petrosa. Płaskie stropy zastąpiono ceglanymi sklepieniami kolebkowymi i kopułami, powstają nowe dekoracje malarskie.

 

1293-1304

Najazdy Mameluków z Egiptu oraz wewnętrzne walki o władzę, doprowadzają do osłabienia i upadku chrześcijańskiej Makurii. Islam wypiera chrześcijaństwo z Nubii, katedra popada w ruinę, gruzy świątyni zasypuje pustynny piach.

 

1961-64

polska misja archeologiczna w ramach międzynarodowej kampanii nubijskiej odkrywa ruiny Katedry z dobrze zachowanymi malowidłami ściennymi. Międzynarodowa prasa pisze o „Cudzie z Faras”.

zobacz
pełną wersję
kalendarium

History of the Cathedral

620

Bishop Aetios raised the first of the cathedral in Pachoras (Faras), most probably on the ruins of an earlier religious sanctuary.

707

The Faras cathedral started to be rebuilt in the office of Bishop Paulos; the oldest murals in the building date from the 8th century.

903–923
Biskup Kolluthos plastered the walls of the cathedral and started a new painting program inside the building.

974–997
Bishop Petros rebuilt the complex, replacing the flat roofing with brick vaulting and domes supported on piers and commissioning a new set of wall paintings. Work on the mural decoration program continued under bishops Ioannes and Marianos (1005).

1293–1304
Weakened by raids of Mamluk troops from Egypt and internal strife, the Christian kingdom of Makuria collapsed. Christianity was supplanted by Islam in Nubia, the cathedral fell into ruins which were gradually filled with sand.

1961–1964
A Polish archaeological mission, mounted within the framework of an international campaign to save the heritage of Nubia, discovered the ruins of a Christian cathedral with well preserved wall paintings. The discovery was reported by the international media as the “Miracle of Faras”.

zobacz
galerię zdjęć
Panorama okolicy
zobacz plany
Katedry
English

Katedra

Wzniesienie pierwszej katedry przypisywane jest biskupowi Aetiosowi (ok. 630), pierwszemu znanemu biskupowi w starożytnym Pachoras (Faras). Świątynia została wzniesiona prawdopodobnie na ruinach wcześniejszych budowli, które zostały zniszczone podczas najazdu Sasynidów, władających w tym czasie Egiptem (619-628). Była to budowla na planie bazyliki, z przedsionkiem, absydą i dwiema zakrystiami. Do jej budowy wykorzystano kamienne bloki z egipskich świątyń.

W VIII wieku, w czasach biskupa Paulosa (690-710), katedra została przebudowana, tzw. Katedra Paulosa. Wnętrze podzielono na pięć naw, za którymi znajdowały się kaplice, a ściany pokryto wizerunkami Marii, Chrystusa, aniołów, świętych postaci. Z czasem między wizerunkami świętych zaczęły pojawiać się portrety miejscowych hierarchów kościelnych.

W X wieku, po pożarze, katedra została ponownie przebudowana w czasach biskupów Aarona (952-972) i Petrosa (972-999), tzw. Katedra Petrosa. Usunięto drewnianą konstrukcję dachu, wprowadzając sklepienia i kopułę, a także silniej zaakcentowano podział na nawy, zamykając przestrzenie między kolumnami ścianami z cegieł. Wnętrze kościoła, które ostatecznie przybrało kształt krzyża wpisanego w kwadrat, uległo zacieśnieniu i zaciemnieniu.

Północna nawa katedry była tradycyjnie miejscem przeznaczonym dla kobiet. W nawie południowej gromadzili się mężczyźni, nawa główna, którą podczas liturgii kroczyła procesja księży, pozostawała zwykle wolna. Na zakończeniu nawy głównej znajdowała się półkolista absyda z trybuną dla duchowieństwa, przed którą stał ołtarz. Ta część, tzw. prezbiterium oddzielone przegrodą ołtarzową, było niedostępne dla wiernych. Mogli w nim przebywać jedynie duchowni. Po bokach absydy znajdowały się dwie zakrystie. Wejście do kościoła prowadziło przez przedsionek (narteks), w którym modlili się pokutujący grzesznicy. Inny, niewielki przedsionek prowadził do nawy dla kobiet.

Na ścianach Katedry oprócz malowideł odkryto wiele napisów w językach greckim, nubijskim i koptyjskim. Jedne towarzyszyły przedstawieniom, inne były modlitwami pozostawionymi przez odwiedzających kościół pielgrzymów. Najcenniejszym znaleziskiem dla historyków była lista biskupów Faras: obok imion hierarchów widniały na niej także daty sprawowania przez każdego z nich urzędu biskupiego, dzięki czemu możliwe było ustalenie czasu powstania wielu malowideł.